I. Tình hình triển khai thực hiện.

1. Công tác tuyên truyền.

Đề án thu gom, xử lý rác thải sinh hoạt thị xã giai đoạn 2012-2015 và định hướng đến 2020 đã được các cấp, các ngành, các địa phương thường xuyên tổ chức tuyên truyền, phổ biến đến các thôn, cụm dân cư và hộ dân để triển khai thực hiện, thông qua các buổi họp dân để tuyên truyền việc triển khai thực hiện Đề án một cách có hiệu quả, nhờ vậy đã từng bước nâng cao nhận thức của người dân về công tác thu gom xử lý rác thải, nâng cao nguồn nhân lực về quản lý chất thải, góp phần cải thiện được môi trường sống trên địa bàn thị xã theo hướng bền vững, giải quyết vấn đề an sinh xã hội, tạo môi trường cuộc sống ngày càng xanh – sạch – đẹp.

2. Công tác tổ chức thực hiện đề án.

Để tổ chức thực hiện tốt đề án thu gom xử lý rác thải thị xã giai đoạn 2012-2015 và định hướng đến 2020, UBND thị xã đã giao trách nhiệm cho Phòng Tài nguyên và Môi trường phối hợp với phòng Tài chính – Kế hoạch và UBND các xã, phường nghiêm túc tổ chức thực hiện. Hàng năm, UBND thị xã giao trách nhiệm cho phòng Tài nguyên và Môi trường tiến hành kí hợp đồng với Công ty Cổ phần môi trường và Công trình đô thị Huế về thu gom, vận chuyển và xử lý rác thải sinh hoạt trên địa bàn thị xã; tổ chức nghiệm thu, thanh toán trên cơ sở hồ sơ chi tiết, khối lượng nghiệm thu ban đầu của các xã, phường. Đến nay, công tác tổ chức thực hiện đề án trên địa bàn thị xã được triển khai thực hiện theo 02 mô hình cụ thể như sau:

* Mô hình 1:

- Được triển khai thực hiện tại địa bàn 07 phường và 04 xã: Tứ Hạ, Hương Vân, Hương Văn, Hương Xuân, Hương Chữ, Hương An, Hương Hồ, Hương Vinh, Hương Toàn, Hương Phong, Hải Dương (Tứ Hạ, Hương Vân chuyển từ mô hình 3 sang mô hình 1 năm 2018; Hương Toàn, Hải Hương, Hương Phong chuyển từ mô hình 2 sang mô hình 1 năm 2020). Việc thu gom, vận chuyển, xử lý rác thải được ký kết hợp đồng với Công ty Cổ phần Môi trường và Công trình đô thị Huế đảm nhận. Riêng phường Tứ Hạ có hợp đồng thêm công tác vệ sinh môi trường quét rác lòng đường, vỉa hè các tuyến đường phố chính: Đường Cách Mạng Tháng Tám, đường Thống Nhất với tần suất 02 lần/tuần; Đường Độc Lập, Lê Hoàn, Lê Mậu Lệ, Lê Sỹ Thận với tần suất 01 lần/tháng (đường Lê Mậu Lệ, đường Lê Sỹ Thận chỉ quét dọn ở những đoạn đường không có nhà dân).

- UBND các phường, xã chịu trách nhiệm theo dõi, giám sát công tác thu gom rác thải thuộc địa bàn mình quản lý, phối hợp với Công ty Cổ phần Môi trường và Công trình Đô thị Huế xác nhận khối lượng rác thu gom, vận chuyển, xử lý để làm căn cứ nghiệm thu thanh toán.

- Công tác thu gom rác thải sinh hoạt được thực hiện bằng thủ công và xe tải nhỏ tại các tuyến đường với tần suất thu gom rác 02 hoặc 03 ngày/tuần tùy thuộc vào mật độ dân cư và nhu cầu thu gom thực thực tế tại cơ sở. Thời gian thu gom rác: sáng từ 7h30 đến 11h30, chiều từ 13h30 đến 17h00.

* Mô hình 2:

Đề án triển khai thực hiện tại địa bàn 04 xã: Hương Thọ, Bình Thành, Bình Tiến, Hương Bình. Việc thu gom rác được giao cho UBND các xã đảm nhận và đưa rác vào các âu thuyền tại vị trí tập kết để Công ty cổ phần môi trường và công trình đô thị Huế vận chuyển và xử lý; UBND các xã chịu trách nhiệm tổ chức thực hiện và quản lý công tác thu gom rác thải thuộc địa bàn quản lý, giám sát, phối hợp với Công ty cổ phần môi trường và công trình đô thị Huế xác nhận khối lượng rác thực tế vận chuyển để làm căn cứ nghiệm thu thanh toán.

- Công tác thu gom rác thải sinh hoạt được thực hiện bằng thủ công và xe đẩy tại các tuyến đường với tần suất thu gom rác 02 hoặc 03 ngày/tuần tùy thuộc vào mật độ dân cư. Thời gian thu gom rác: sáng từ 7h30 đến 11h30, chiều từ 13h30 đến 17h00.

II. Kết quả triển khai thực hiện

1. Về mục tiêu: Sau 09 năm triển khai thực hiện đến nay đề án đã đạt được một số mục tiêu đề ra, đã xây dựng được hệ thống quản lý chất thải rắn sinh hoạt từ thị xã đến các xã, phường; rác thải được thu gom, vận chuyển và xử lý đảm bảo theo quy định, kịp thời giải quyết được vấn đề ô nhiễm môi trường tại địa bàn các xã, phường; góp phần cải thiện môi trường, an sinh xã hội, nâng cao nhận thức cho cộng đồng dân cư về công tác bảo vệ môi trường và thu gom, xử lý rác thải; nâng cao nguồn nhân lực về quản lý chất thải trên địa bàn thị xã, tạo môi trường cuộc sống ngày càng xanh - sạch - đẹp.

2. Chỉ tiêu, tỷ lệ thu gom rác thải:

 Đề án thu gom rác thải được triển khai thực hiện theo kế hoạch đã được phê duyệt, đến năm 2020 tỷ lệ thu gom xử lý rác thải trên địa bàn thị xã đạt trên 91%; trong đó, đô thị đạt 96%, nông thôn đạt 87%.

+ Đối với Mô hình 01 (Tứ Hạ, Hương Vân, Hương Văn, Hương Xuân, Hương Chữ, Hương An, Hương Hồ, Hương Vinh, Hương Toàn, Hương Phong, Hải Dương): Kết quả sau 09 năm thực hiện, công tác thu gom, vận chuyển xử lý rác tại các xã, phường mô hình 01 đạt kết quả khá cao, đội hình thu gom mang tính chuyên nghiệp, tổng số km được Công ty Cổ phần Môi trường đô thị Huế thu gom hàng ngày là 63,32 km; tổ quản lý thu gom gọn nhẹ, tổng số công nhân thu gom bình quân 2-3 người/phường xã; tổng số phương tiện đã được trang cấp: 263 thùng rác, 25 âu thuyền; tỷ lệ thu gom rác đạt 93%.

+ Đối với Mô hình 02 (Hương Thọ, Bình Thành, Bình Tiến, Hương Bình): Các xã tự tổ chức thu gom rác, UBND thị xã ký hợp đồng vận chuyển và xử lý rác với Công ty cổ phần môi trường và Công trình đô thị Huế. Kết quả sau 09 năm triển khai thực hiện, các xã thuộc mô hình 02 đã thành lập được tổ thu gom rác thải do xã quản lý, tổng số công nhân thu gom tại các xã bình quân 3 - 5 người; phương tiện đã được trang cấp: 8 xe đẩy, 07 âu thuyền, tỷ lệ thu gom rác đạt 82 %.

3. Kinh phí thực hiện đề án.

Tổng kinh phí thực hiện Đề án thu gom, xử lý rác thải sinh hoạt thị xã Hương Trà từ năm 2012 đến 2020 là:  53.173.695.000 đồng, cụ thể chi tiết từng năm như sau:

- Năm 2012:  1.398.139.000 đ

- Năm 2013:  3.943.576.000 đ.

- Năm 2014:  4.729.638.000 đ.

- Năm 2015:  5.442.904.000 đ.

- Năm 2016:  5.504.719.000 đ.

- Năm 2017:  5.644.836.000 đ.

- Năm 2018:  7.812.413.000 đ.

- Năm 2019:  8.360.659.000 đ.

- Năm 2020:  10.336.811.000 đ.

4. Công tác thu phí vệ sinh môi trường và thu tiền dịch vụ thu gom, vận chuyển rác thải.

- Từ năm 2012 đến năm 2017, công tác thu phí vệ sinh môi trường được thực hiện theo Quyết định số 05/2011/QĐ-UBND ngày 28/1/2011 của UBND tỉnh Thừa Thiên Huế về mức thu, quản lý và sử dụng phí vệ sinh; Quyết định số 1917/QĐ-UBND ngày 14/9/2011 quy định tỷ lệ để lại trên số thu phí cho tổ chức thu phí vệ sinh và Quyết định số 34/2013/QĐ-UBND ngày 30/8/2013 về quy định mức thu, chế độ thu, nộp, quản lý và sử dụng phí vệ sinh trên địa bàn tỉnh Thừa Thiên Huế.

- Từ năm 2018 việc thu phí vệ sinh môi trường được chuyển sang hình thức thu giá dịch vụ thu gom, vận chuyển rác thải theo Quyết định số 94/2017/QĐ-UBND ngày 15/11/2017 của UBND tỉnh Thừa Thiên Huế về việc quy định giá tối đa dịch vụ thu gom, vận chuyển rác thải sinh hoạt sử dụng nguồn vốn ngân sách nhà nước. Kết quả thu tiền giá dịch vụ thu gom, vận chuyển rác thải từ 2018 - 2020 (tính đến thời điểm 31/12/2020) như sau:

a. Năm 2018:

• Kế hoạch thu: 5.385.426.000 đồng
• Đã thực hiện: 3.973.941.500 đồng. Trong đó:

+ Thu trong năm 2018: 1.977.098.000 đồng.

+ Thu trong năm 2019: 1.463.062.500 đồng.

+ Thu trong năm 2020:   533.781.000 đồng.

• Đạt tỷ lệ:  73,8 %.

b. Năm 2019:

- Kế hoạch thu: 9.287.574.000 đồng

• Đã thực hiện:  6.042.213.000 đồng. Trong đó:

+ Thu trong năm 2019: 2.265.751.500 đồng.

+ Thu trong năm 2020: 3.776.461.500 đồng.

• Đạt tỷ lệ:  65,1 %.

c. Năm 2020:

- Kế hoạch thu: 12.358.302.000 đồng

• Đã thực hiện:   4.603.493.000 đồng.
• Đạt tỷ lệ:  37,3 %.

Như vậy, theo Kế hoạch tổng số tiền phải thu là: 27.031.302.000 đồng; Qua 03 năm đã thu được: 14.619.647.500 đồng; Số tiền cần tiếp tục thu: 12.411.654.500 đồng.

- Trong đó, biểu dương một số đơn vị làm tốt như: Hương Xuân, Hương Văn, Hương Vinh, Hương Bình.

- Một số đơn vị làm chưa tốt, chưa đạt hiệu quả như: Tứ Hạ, Hương Hồ, Hải Dương.

III. Một số tồn tại, hạn chế và nguyên nhân.

1. Tồn tại, hạn chế.

- Một số phường, xã vẫn còn tính chủ quan, ỷ lại, chưa huy động tối đa nguồn lực xã hội hóa, chưa thực hiện nghiêm túc việc báo cáo tình hình quản lý và việc thu nộp tiền dịch vụ thu gom, vận chuyển rác thải theo quy định; công tác triển khai thu giá dịch vụ thu gom, vận chuyển rác tại các xã, phường còn quá chậm dẫn đến kết quả thực hiện thu giá dịch vụ thu gom, vận chuyển rác thải sinh hoạt trên địa bàn thị xã đến nay vẫn chưa đạt theo kế hoạch đề ra.

- Quyết định số 94/2017/QĐ-UBND không quy định chế độ miễn, giảm cho các đối tượng chính sách nên các xã, phường gặp nhiều khó khăn trong việc thu giá dịch vụ rác đối với các đối tượng này.

2. Nguyên nhân.

- Một số cấp Ủy, chính quyền địa phương chưa thật sự quan tâm chỉ đạo các cấp, các ngành, các hộ dân thực hiện tốt đề án thu gom xử lý rác thải thị xã giai đoạn 2012-2015 và định hướng đến 2020;

- Công tác tuyên truyền và phổ biến việc phân loại rác, tái chế, tái sử dụng chưa sâu rộng;

  - Việc phân công người làm công tác thu tiền dịch vụ thu gom, vận chuyển rác tại một số xã, phường chưa phù hợp, chưa mang lại hiệu quả, chưa thực sự phát huy hết trách nhiệm trong thực hiện công việc.

  - Ý thức của một bộ phận người dân về việc thực hiện trách nhiệm, nghĩa vụ nộp tiền giá dịch vụ thu gom, vận chuyển rác thải chưa cao.

  - Lộ trình tăng giá dịch vụ theo Quyết định số 94/2017/QĐ-UBND của UBND tỉnh từng năm một, tỷ lệ tăng khá cao làm ảnh hưởng đến tâm lý của người dân gây khó khăn cho công tác thu, dẫn đến tỷ lệ thu đạt thấp.

IV. Một số nhiệm vụ, giải pháp triển khai thực hiện giai đoạn 2021 đến 2025.

Để tiếp tục phát huy những kết quả đã đạt được và khắc phục những tồn tại hạn chế trong thực hiện đề án thu gom, xử lý rác thải thị xã giai đoạn 2012 - 2020; trong năm 2021 và định hướng đến 2025, đề án cần tiếp tục triển khai thực hiện tốt một số nhiệm vụ, giải pháp như sau:

1. Tăng cường hơn nữa công tác tuyên truyền, phổ biến các chính sách pháp luật về bảo vệ môi trường và thu gom xử lý rác thải để nâng cao nhận thức của các cấp, các ngành, các địa phương và các hộ dân trong việc thực hiện đề án thu gom, vận chuyển và xử lý rác thải thị xã trong năm 2021 và định hướng đến 2025.

2. Tiếp tục xây dựng, điều chỉnh Đề án thu gom, xử lý rác thải thị xã giai đoạn 2021-2025 một cách phù hợp và hiệu quả để các xã, phường triển khai thực hiện.

3. Tập trung chỉ đạo các cấp Ủy, chính quyền địa phương tổ chức thực hiện tốt đề án thu gom xử lý rác thải trong năm 2021 và định hướng đến 2025; phấn đấu 100% các thôn, tổ dân phố và hộ dân được thu gom rác thải theo đúng quy định.

4. Tập trung chỉ đạo các ngành, địa phương tổ chức nhân rộng các mô hình điểm về phân loại rác tại nguồn, thu gom rác để làm phân vi sinh phục vụ sản xuất nông nghiệp, tái chế, tái sử dụng rác thải nhằm góp phần giảm thiểu ô nhiễm môi trường do rác thải gây ra.

5. Tăng cường công tác xã hội hóa về bảo vệ môi trường và thu gom xử lý rác thải tại địa bàn các xã, phường; tổ chức huy động các nguồn lực để thực hiện tốt đề án thu gom xử lý rác thải theo kế hoạch đề ra.