Phố cổ Bao Vinh thuộc xã Hương Vinh (thị xã Hương Trà) nằm cách trung tâm thành phố Huế khoảng 3km về phía Đông, gắn liền với khu cảng Thanh Hà - Bao Vinh, một khu cảng sầm uất của xứ Đàng Trong vào thời chúa Nguyễn. Phố cổ Bao Vinh là một trong những di sản văn hóa độc đáo của Huế dưới triều đại nhà Nguyễn với những ngôi nhà gỗ mang kiến trúc của thế kỷ 18- 19 đã tồn tại hàng trăm năm, mang một phần giá trị lịch sử văn hóa của Cố đô Huế.
Theo ông Trần Quốc Thắng, Chủ tịch UBND xã Hương Vinh, các nhà ở phố cổ Bao Vinh dọc bờ bắc sông Hương thuộc xã này xây dựng từ hàng chục năm nay, trong đó, có 6 nhà lục giác. Nhà dân nơi đây đều hướng mặt ra Tỉnh lộ 4, “mặt tiền” nhà được người dân chăm chút, chỉnh trang... Riêng mặt sau các nhà dọc theo bờ sông Hương này nhìn rất nhêch nhác, xuống cấp. Từ đó, để tạo điểm nhấn cho phố cổ, nhóm Huế Du lịch kết nối (Hue Tourism Connect - HTC) đã đưa ra ý tưởng phủ một màu sơn mới cho mặt sau các căn nhà để tạo nên các góc nhìn mới lạ, tinh tươm khi đi thuyền trên sông Hương nhìn vào, gây ấn tượng đẹp về phố cổ Bao Vinh.
Ý tưởng được ông Phan Thiên Định, Phó Chủ tịch UBND tỉnh TT-Huế đồng tình, kêu gọi các mạnh thường quân, các doanh nghiệp cùng chung tay hỗ trợ sơn, ngày công để thuê thợ sơn, sơn nhà ven sông Hương đoạn phố cổ Bao Vinh cho tất cả các hộ dân. Có hơn 50 hộ dân được hỗ trợ để sơn lại mặt sau trong dịp này, đây cũng là “mặt tiền” của nhà ở phía sông Hương. Mỗi hộ được hỗ trợ theo số lượng sơn cứ mỗi 1kg sơn cho 5m2, với tổng diện tích mặt tường khoảng 2.500m2. Các hộ dân tự đăng ký chọn một trong 5 màu sơn nhà, gồm: xanh nõn chuối, vàng nhạt, đỏ chu, xanh dương và hồng phấn…
Đến nay, tất cả mặt sau căn nhà đã sơn xong, nhìn rất ấn tượng. Chỉ có một hộ khi chuẩn bị sơn nhà đã xin rút khỏi chương trình với lý do để xây dựng lại nhà mới và sơn bổ sung sau cho đồng bộ, sau khi công trình hoàn thành. Tất cả mặt sau các căn nhà cũ kỹ, nhếch nhác ngày nào giờ đều được “thay áo mới”. Du khách đi thuyền giữa dòng Hương nhìn lên những ngôi nhà dân trên phố cổ này sẽ có cảm giác nhẹ nhàng hơn, thay vì phải quay mặt đi vì những điều tế nhị.
Người dân nơi đây cho biết, từ lâu, mặt sau căn nhà rất ít được người dân để ý, việc sơn mặt sau các căn nhà cũng gặp khó khăn vì công trình bên vực nước, có nơi rất sâu, không có điểm tựa để sơn sửa lại, nên người dân cứ để vậy. Từ khi UBND tỉnh TT-Huế, thị xã Hương Trà có phương án hỗ trợ sơn, ngày công để triển khai việc sơn mặt sau các căn nhà sát bờ sông, nhiều người dân nơi đây rất phấn khởi. Hàng chục ngôi nhà sau khi sơn xong nhìn đẹp và bắt mắt hơn, tạo điểm nhấn thu hút du khách khi đến với phố cổ.
Mới đây, thêm một tin vui khác cho phố cổ Bao Vinh, tại buổi làm việc với UBND thị xã Hương Trà, ông Phan Ngọc Thọ, Chủ tịch UBND tỉnh TT-Huế, quyết định đầu tư 10 tỷ đồng để khởi động dự án bảo tồn phố cổ Bao Vinh. Trong đó, tập trung khôi phục một số nhà cổ, bến thuyền, cải tạo hệ thống thoát nước, hạ tầng để khai thác du lịch...
NGỌC VĂN